9 مرحله کلیدی در چرخه زندگی گربه؛ از تولد تا پیری
در هر یک از مراحل زندگی گربه نیازها، چالش‌ها و مراقبت‌های خاصی مطرح می‌شود و شما به‌عنوان یک سرپرست باید به‌خوبی از آن آگاه باشید. زیرا همیشه نیازهای گربه تازه‌متولدشده با افزایش سن تغییر چشمگیری می‌کند؛ همان‌طور که نیاز یک کودک نوپا با یک مادربزرگ مسن متفاوت است. درک چرخه زندگی گربه به شما امکان می‌دهد تا در هر سنی، مراقبت‌های متناسب با همان سن را انجام دهید و انتظار به‌جایی از رفتارها و نیازهای او داشته باشید. با این مطلب از بلوکت همراه ما باشید تا چرخه زندگی گربه را با هم مرور کنیم.
سن و مراحل چرخه زندگی گربه
در پاسخ به این سؤال که چرخه زندگی گربه شامل چند مرحله است؟ باید بگوییم که در منابع مختلف طبقه‌بندی‌های مختلفی برای مراحل زندگی گربه مطرح می‌شود و ما در این مطلب می‌خواهیم از چرخه 9 مرحله‌ای زندگی گربه صحبت کنیم که به نظر دقیق‌تر به این موضوع می‌پردازد.
| سن گربه‌ها در مراحل تولد تا پیری | ||
| مرحله یک | تولد (Birth) | 0 |
| مرحله دو | مرحله نوزادی (Neonatal Stage) | از بدو تولد تا 2 هفتگی |
| مرحله سه | مرحله انتقالی (Transitional Stage) | از 2 هفتگی تا 4 هفتگی |
| مرحله چهار | مرحله اجتماعی شدن (Socialization Stage) | 4 هفتگی تا 12 هفتگی |
| مرحله پنج | مرحله نوجوانی (Juvenile Stage) | از 12 هفتگی تا حدود 6 تا 9 ماهگی |
| مرحله شش | مرحله بزرگسالی (Adulthood) | از 1 تا 7 سالگی |
| مرحله هفت | سن میان‌سالی (Middle Age) | 7 سالگی تا 12 سالگی |
| مرحله هشت | سال‌های ارشد و سالخوردگی (Senior Years) | از 11 سالگی تا 15 سالگی |
| مرحله نه | مرحله کهولت و پیری (Geriatric Stage) | از حدود 15 سالگی به بعد |
مرحله اول چرخه زندگی گربه؛ تولد
- گربه‌ها، حیواناتی پستاندار هستند که تقریباً پس از یک دوره بارداری 63 تا 65 روزه به دنیا می‌آیند.
- در هر زایمان گربه ماده، بسته به نژاد، شرایط و سلامت خود، معمولاً 2 تا 6 توله یا حتی در برخی موارد تعداد بیشتری را به دنیا می‌آورد.
- در مرحله تولد، گربه تازه‌متولدشده بسیار آسیب‌پذیر است و توانایی حرکت چندانی ندارد. در این مرحله توله‌ها نابینا، ناشنوا و دارای اندام‌های بسیار ضعیف هستند تا جایی که برای گرما، تغذیه و سایر نیازهای خود کاملاً به مادرشان وابسته هستند.
- آنها در این دوران به‌صورت گروهی در کنار مادر می‌خوابند و مادر باید مراقبت ویژه‌ای از توله‌ها داشته باشد؛ مثلاً به طور مرتب آنها را تمیز و در برابر خطرات محیطی حفظ کند.
مرحله دوم چرخه زندگی گربه؛ دوران نوزادی
مرحله نوزادی یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین مراحل زندگی گربه است که نیاز به توجه و مراقبت تمام‌وقت دارد.
- در این مرحله، نوزاد گربه خیلی کوچک و ضعیف است و هنوز توانایی دیدن و شنیدن را پیدا نکرده است. اما از همان ابتدا می‌توانند طعم شیر را تشخیص دهند و بچشند.
- نوزادان معمولاً در پایان هفته اول، با فعال شدن حس بویایی مادر خود را شناسایی می‌کنند.
- در مرحله نوزادی گربه که تا دو هفتگی ادامه دارد، گربه‌ها در این سن معمولا میوهای خفیفی را با هدف جلب‌توجه مادر انجام می‌دهند.
- توله‌ها به طور غریزی توانایی یافتن پستان مادر برای تغذیه را دارند و بیشتر زمان خود را برای تغذیه و خواب صرف می‌کنند.
- از طرفی در دوران نوزادی گربه‌ها برای پرستاری، نظافت، تحریک ادرار و مدفوع باز هم به مادر خود وابسته هستند.
نکات لازم برای نگهداری نوزاد گربه در منزل
درصورتی‌که نیاز دارید تا از نوزاد گربه به‌صورت دستی و در منزل نگهداری کنید، به نکات زیر توجه کنید.
- گربه‌های نوزاد در فواصل زمانی کوتاه (حدود 2 تا 3 ساعت یک بار) نیاز به تغذیه دارند.
- برای تغذیه نوزاد گربه باید از شیرخشک مخصوص گربه استفاده کنید. شیر گاو یا هر شیر دیگری با دستگاه گوارش نوزاد گربه سازگاری ندارد و می‌تواند باعث بیماری و مشکلات جدی شود.
- نوزاد گربه قادر به تنظیم دمای بدن خود نیست و باید برای حفظ دما بدن به او کمک کنید؛ مثلاً برای این کار می‌توانید یک پتوی نرم یا کیسه آب گرم (با پوشش محافظ) برایش فراهم کنید.
- برای تحریک مدفوع و ادرار نوزاد گربه، باید به او کمک کنید و این کار را به‌صورت دستی انجام دهید و با یک پارچه گرم، تمیز و مرطوب او را نظافت کنید.
مرحله سوم چرخه زندگی گربه؛ مرحله انتقالی
مرحله انتقالی در چرخه زندگی گربه، در واقع نیمه دوم مرحله نوزادی را در بر می‌گیرد؛ یعنی زمانی که نوزاد شروع به درک محیط از طریق گوش و چشم می‌کند و این دوران ممکن است گاهی تا 8 هفتگی هم ادامه پیدا کند.
- معمولاً بچه‌گربه‌ها از سن حدود 7 تا 10 روزگی شروع به باز کردن چشم خود می‌کنند، البته هنوز هم دیدشان تار است. نوزاد معمولاً تا پایان 4 هفتگی دید واضح‌تری پیدا می‌کند.
- گوش‌ها هم به‌تدریج و پس از 5 تا 10 روزگی گربه شروع به باز شدن می‌کنند. نوزاد در این مرحله می‌تواند به صداها واکنش دهد.
- در این دوران نوزاد تحرک بیشتری پیدا می‌کند و سعی می‌کند گهگاهی بخزد تا محیط اطراف خود را بیشتر کشف کند.
- در این مرحله، تعامل با سایر توله‌ها، مادر و بازی‌های ابتدایی یک روش عالی برای تقویت مهارت‌های حرکتی و اجتماعی نوزاد است.
مرحله چهارم چرخه زندگی گربه؛ اجتماعی شدن
- بچه‌گربه‌ها در مرحله اجتماعی شدن از چرخه زندگی‌شان به‌شدت بازیگوش، کنجکاو و مایل به ارتباط می‌شوند.
- در این مرحله از زندگی مادر نقش مهمی را در تربیت توله‌ها مثل نحوه مراقبت از خود و پذیرش مرزها آموزش می‌دهد. زیرا قدرت یادگیری توله‌ها در این سن بسیار بالاست و بهترین زمان برای آموزش رفتار صحیح و جلوگیری از بروز مشکلات رفتاری است.
- آنها در این دوران دوست دارند تا به طور فعالانه‌ای با مادر و خواهر و برادر خود بازی کنند. بازی‌هایی مثل تعقیب، پریدن، مبارزه با بقیه گربه‌ها و شکار شدن به آنها کمک می‌کند تا هم مهارت شکار پیدا کنند و هم از نظر رفتارهای اجتماعی پیشرفت کنند.
بازی کردن در مرحله اجتماعی شدن نقش مهمی در تقویت توانایی‌های فیزیکی و اخلاقی گربه دارد. چرا که با این بازی‌ها گربه می‌تواند آرامش، کنترل احساسات و مرزهای اجتماعی را یاد بگیرد و اعتمادبه‌نفس بیشتری پیدا کند.
- علاوه بر این، مرحله اجتماعی شدن مرحله مهمی برای آشنایی گربه با انسان و برقراری ارتباط است. در این سن است که گربه می‌تواند با انسان، محیط اطراف خود مثل اشیا، سایر حیوانات و خانه احساس تعامل بیشتری برقرار کند.
- گربه‌هایی که در دوران اجتماعی شدن را خوب سپری کنند در آینده معمولاً اجتماعی، خوش‌اخلاق و تربیت‌پذیرترند. ولی اگر در این دوران از تعامل با همنوعان یا انسان‌ها محروم باشند، احتمال پرخاشگری، خجالتی و ترسو شدنشان بالاتر می‌رود.
- اگرچه در این مرحله هنوز بچه‌گربه به مادر خود وابستگی دارد اما کم‌کم توانایی مستقل و جدا شدن از مادر را پیدا می‌کنند و به‌تدریج می‌توانند به‌تنهایی بازی کنند و نیازهای تغذیه‌ای خود را برطرف کنند.
- آموزش‌های بهداشت فردی مثل نحوه استفاده از ظرف خاک گربه برای دفع، در این دوران بسیار مناسب است.
مرحله پنجم چرخه زندگی گربه؛ نوجوانی
دوران نوجوانی گربه از حدود 12 هفتگی تا زمان بلوغ جنسی (معمولاً بین 6 تا 9 ماهگی و حتی دیرتر) ادامه دارد.
- در این زمان بچه‌گربه از نظر جسمی و ذهنی به‌سرعت رشد می‌کند و از یک بچه‌گربه به یک گربه مستقل تبدیل می‌شود.
- تغییرات بدنی مثل عضله‌سازی و افزایش وزن، هر روز ظاهر گربه را شبیه به یک گربه بالغ می‌کند اما به یاد داشته باشید که او در این سن، هنوز بلوغ رفتاری کافی را پیدا نکرده است.
- کنجکاوی زیاد در این سن فرصت خوبی را برای آموزش کارهایی مثل نشستن، آمدن و… در این دوره ایجاد می‌کند.
- گربه در سن نوجوانی معمولاً غرایز شکار کردن را در طول بازی‌هایی مثل تعقیب کردن، مبارزه و… تقویت و اصطلاح می‌کند.
- میل به استقلال، پرخاشگری، انرژی بالا و پیدا کردن عادت غذایی خاص از رایج‌ترین نشانه‌های رفتاری گربه‌های نوجوان است.
- با شروع دوران بلوغ گربه‌های نر و ماده رفتارهای جنسی جدید را بروز می‌دهند؛ مثلاً گربه نر با علائمی مثل آوازهای بلند یا علامت‌گذاری با ادرار و گربه‌های ماده با تجربه علائم فحل شدن، شروع به جست‌وجوی همنوعان خود می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر در مورد علائم فحل شدن گربه ماده، می‌توانید این مطلب از بلوکت را بخوانید.
مرحله ششم از چرخه زندگی گربه؛ بزرگسالی
- این مرحله یکی از طولانی‌ترین بخش‌های زندگی گربه است و می‌توان گفت که گربه‌های بالغ از نظر فیزیکی و رفتاری کاملاً رشد یافته‌اند و دیگر تغییرات عمده‌ای در قد آنها رخ نمی‌دهد.
- آنها در این سن معمولاً آرام‌تر هستند، اما همچنان به تحریک ذهنی و فیزیکی نیاز دارند. رفتار آنها منعکس‌کننده تعادل بین بازی، غرایز شکار و آرامش است.
- ثبات رفتار جنسی، کاهش فعالیت بازی و میل به استقلال بیشتر ازجمله مهم‌ترین نشانه‌های بزرگسالی گربه‌هاست.
- پیشگیری از بیماری‌ها و انجام معاینات منظم در کنار تغذیه درست و تعامل مثبت با محیط در سن جوانی گربه، تا حد زیادی روند بروز بیماری گربه را در سن بالاتر کند کند.
مرحله هفتم و هشتم چرخه زندگی گربه؛ میان‌سالی و سالخوردگی
از مرحله میان‌سالی به بعد اهمیت چکاپ‌های منظم دامپزشک و نظارت بر وضعیت سلامت گربه اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. تا جایی که گربه‌های مسن نیازمند رژیم غذایی متعادل و محیطی آرام برای نیازهای در حال تغییرشان پیدا می‌کنند.
در مرحله سالخوردگی که بین 7 تا 10 سالگی است، گربه‌ها رفته‌رفته علائم پیری مثل کاهش سطح فعالیت، تغییر اشتها و مشکلات دندانی را نشان می‌دهند. البته به شرط تغذیه اصولی و انجام مراقبت‌های بهداشتی متناسب با مراحل نوزادی تا جوانی، ممکن است این علائم دیرتر بروز پیدا کند.
از حدود 11 سالگی گربه‌ها سالخورده محسوب می‌شوند و معمولاً علائمی مثل کاهش تحرک، بینایی و عملکردهای شناختی را تحربه می‌کنند.
مرحله نهم چرخه زندگی گربه؛ کهولت و پیری
مرحله پیری گربه که بعد از 15 سالگی رخ می‌دهد، گربه بیش از هر زمان دیگری نیاز به حمایت و مراقبت‌های پزشکی دارد.
معمولا گربه‌های سالخورده کم‌تحرک‌تر هستند و بیشتر از قبل مستعد مشکلات سلامتی می‌شوند.
آنها یک روال قابل‌پیش‌بینی را ترجیح می‌دهند و ممکن است به دنبال محبت و راحتی بیشتری باشند. از دیگر تغییرات رفتاری این سن می‌توان به افزایش تمایل به خواب و کاهش علاقه به بازی اشاره کرد.
مشکلات گوارشی، بیماری‌های کلیوی، مشکلات دندانی، آرتریت و… از رایج‌ترین مشکلات گربه‌های مسن است و نحوه مدیریت بیماری‌های مرتب با افزایش سن یکی از وظایف اصلی سرپرست در این مرحله از زندگی گربه است.
میو آخر
چرخه زندگی گربه هم مثل هر موجود زنده دیگری، شامل مراحل مختلف از تولد تا دوران پیری است. درک چرخه زندگی گربه به شما کمک می‌کند تا در هر سن به‌درستی از حیوان خانگی خود مراقبت کنید و بتوانید نیازهای فیزیکی، عاطفی، تغذیه‌ای و همچنین مراقبت‌های درمانی او را تأمین کنید. حالا شما بگویید که شیرینی‌ها و چالش‌های این سنِ گربه کوچولوی شما چیست؟
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
